Yayımlandığı R. Gazete Tarihi:
14/6/2003 - Sayı: 25137
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, mesafeli
sözleşmeler hakkında uygulama usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik, yazılı, görsel ve
elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle
karşı karşıya gelinmeksizin yapılan, malın veya hizmetin tüketiciye anında veya
sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan sözleşmelere uygulanır.
Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 23/2/1995 tarihli ve
4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun
31 inci ve bu Kanuna
4822 sayılı Kanunla
eklenen 9/A
maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık:
Sanayi ve
Ticaret Bakanlığını,
b) Bakan:
Sanayi ve
Ticaret Bakanını,
c) Mal:
Alış-verişe
konu olan taşınır eşyayı, konut ve tatil amaçlı taşınmaz malları ve elektronik
ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri
maddi malları,
d) Hizmet:
Bir ücret
veya menfaat karşılığında yapılan mal sağlama dışındaki her türlü faaliyeti,
e) Satıcı:
Kamu tüzel
kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında
tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri,
f) Sağlayıcı:
Kamu tüzel
kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında
tüketiciye hizmet sunan gerçek veya tüzel kişileri,
g) Tüketici:
Bir mal veya
hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan
gerçek ya da tüzel kişiyi,
h) Kredi veren:
Mevzuatları
gereği tüketicilere nakit kredi vermeye yetkili olan banka, özel finans kuruluşu
ve finansman şirketlerini,
ı) Mesafeli
Sözleşme: Yazılı, görsel, telefon ve
elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle
karşı karşıya gelinmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin tüketiciye anında
veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan sözleşmeleri,
j) (Ek:
9/10/2007-26668 RG) Sürekli veri taşıyıcısı: Tüketicinin, kendisine kişisel
olarak gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak makul bir süre
incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini sağlayan ve kaydedilen bilgiye
aynen ulaşılmasına imkan veren her türlü aracı,
ifade eder.
Ön Bilgiler
Madde 5- (Değişik birinci cümle: 9/10/2007-26668 RG)
Tüketici, mesafeli sözleşmenin
akdinden önce, aşağıdaki bilgilerin tamamının yer aldığı bilgilendirme formunun
verilmesi suretiyle, açık, anlaşılır ve kullanılan iletişim vasıtasına uygun bir
şekilde bilgilendirilir.
a) Satıcı veya
sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer erişim bilgileri,
b) Sözleşme konusu mal ya
da hizmetin temel özellikleri,
c) Sözleşme konusu mal ya
da hizmetin tüm vergiler dahil satış fiyatı,
d) Satıcı veya
sağlayıcının fiyat dahil tüm vaatlerinin geçerlilik süresi,
e) Tüketicinin
ödemelerinin nasıl yapılacağına dair bilgiler,
f) Teslimat ve ifanın
nasıl yapılacağına ve varsa buna ilişkin masrafların tutarı ve kimin tarafından
karşılanacağına dair bilgiler,
g) Cayma hakkı ve bu
hakkın nasıl kullanılacağına dair bilgiler,
h) Tüketiciye bir maliyeti
varsa kullanılan iletişim yollarının ücreti,
ı) Sözleşme konusu mal ya
da hizmetin, teslim ve ifa tarihlerine ilişkin program,
j) Tüketicinin talep ve
şikayetlerini iletebileceği satıcı veya sağlayıcının açık adres, telefon ve
varsa diğer erişim bilgileri.
(Ek:
9/10/2007-26668 RG; Yön., m. 2 ) Sözlü iletişim araçlarının
kullanılması durumunda, ayrıca satıcı veya sağlayıcının, kimliğini ve görüşmenin
ticari amacını her görüşmenin başında tüketiciye açık bir biçimde bildirmesi
zorunludur.
Ön Bilgilerin
Doğruluğunun Yazılı Olarak Kanıtlanması
Madde 6- (Değişik: 9/10/2007-26668 RG)
Bu
Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen bilgilendirme formunun, sözleşmenin
kurulmasından önce tüketiciye verilmesi zorunludur. Tüketici, bu bilgileri
edindiğini yazılı olarak teyit etmedikçe sözleşme akdedilemez. Elektronik
ortamda yapılan sözleşmelerde teyit işlemi, yine elektronik ortamda yapılır.
Satıcı veya sağlayıcı, mallar için sözleşme konusu mal tüketiciye ulaşmadan,
hizmetler için de en geç sözleşmenin ifasından önce yazılı olarak, elektronik
ortamda yapılan sözleşmelerde ise tüketici tarafından kullanılabilir veya
sürekli olarak erişilebilir başka bir sürekli veri taşıyıcısıyla bilgilendirme
formunu tüketiciye ulaştırmak zorundadır.
Sözleşmede
Bulunması Gereken Şartlar
Madde 7- (Değişik: 9/10/2007-26668 RG)
Mesafeli sözleşmenin, tüketici
tarafından kullanılabilir veya sürekli olarak erişilebilir başka bir sürekli
veri taşıyıcısıyla tüketiciye verilmesi zorunludur.
Sözleşmede;
a) Tüketicinin, satıcı
veya sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer erişim
bilgileri,
b) Sözleşmenin
düzenlendiği tarih,
c) Malın veya hizmetin
teslim veya ifa tarihi ve şekli,
d) Teslimat ve ifaya
ilişkin masrafların tutarı ve kimin tarafından karşılanacağına dair bilgiler,
e) Sözleşme konusu malın
veya hizmetin cinsi veya türü, miktarı ve varsa marka ve modeli,
f) Malın veya hizmetin
Türk Lirası olarak vergiler dahil peşin satış fiyatı,
g) Vadeye göre faiz ile
birlikte ödenecek Türk Lirası olarak toplam satış fiyatı,
h) Faiz miktarı, faizin
hesaplandığı yıllık oran ve sözleşmede belirtilen faiz oranının yüzde otuz
fazlasını geçmemek üzere gecikme faizi oranı,
ı) Peşinat tutarı,
j) Ödeme planı,
k) Borçlunun temerrüde
düşmesinin hukuki sonuçları,
yer alır.
Cayma Hakkı
Madde 8- Tüketici; mal satışına ilişkin
mesafeli sözleşmelerde, teslim aldığı tarihten itibaren yedi gün içerisinde
hiçbir hukuki ve cezai sorumluluk üstlenmeksizin ve hiçbir gerekçe
göstermeksizin malı reddederek sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. Hizmet
sunumuna ilişkin mesafeli sözleşmelerde ise, bu süre sözleşmenin imzalandığı
tarihte başlar. Sözleşmede, hizmetin ifasının 7 günlük süre dolmadan yapılması
kararlaştırılmışsa, tüketici ifanın başlayacağı tarihe kadar cayma hakkını
kullanabilir. Cayma hakkının kullanımından kaynaklanan masraflar satıcı veya
sağlayıcıya aittir.
Elektronik ortamda anında
ifa edilen hizmetler ve tüketiciye anında teslim edilen mallara ilişkin
sözleşmeler cayma hakkı ve kullanımına ilişkin hükümlere tabi değildir.
Malın teslimi sözleşmeye
taraf olan tüketici dışında bir kişiye yapılsa dahi tüketici cayma hakkını
kullanabilir. Bu durumda satıcı malı 9 uncu maddenin dördüncü fıkrası hükmü
uyarınca üçüncü kişiden teslim alır.
Tüketicinin özel istek ve
talepleri uyarınca üretilen veya üzerinde değişiklik ya da ilaveler yapılarak
kişiye özel hale getirilen mallarda tüketici cayma hakkını kullanamaz. Ayrıca
tüketici, niteliği itibariyle iade edilemeyecek, hızla bozulma veya son kullanma
tarihi geçme ihtimali olan mallar söz konusu olduğunda cayma hakkını kullanamaz.
(Değişik:
9/10/2007-26668 RG) Satıcı veya sağlayıcının 6 ncı veya
7 nci maddede belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde, satıcı
veya sağlayıcı en geç otuz gün içerisinde eksikliği giderir. Bu durumda yedi
günlük süre, söz konusu eksikliğin giderildiğine dair bilginin yazılı olarak
tüketiciye ulaştırıldığı tarihten itibaren başlar. Aksi takdirde, tüketici cayma
hakkını kullanmak için yedi günlük süre ile bağlı değildir.
Tüketicinin ödediği bedel
kısmen veya tamamen satıcı veya sağlayıcı tarafından ya da satıcı veya sağlayıcı
ile kredi veren arasındaki anlaşmaya dayanılarak karşılanıyorsa, cayma hakkının
kullanılması halinde, kredi sözleşmesi de hiçbir tazminat veya cezai şart
tutarını ödeme yükümlülüğü söz konusu olmaksızın kendiliğinden sona erer. Ancak
bunun için, cayma bildiriminin kredi verene de yazılı olarak iletilmesi gerekir.
Satıcı ve
Sağlayıcının Yükümlülüğü
Madde 9- Satıcı veya sağlayıcı tüketicinin
siparişi kendisine ulaştırdığı andan itibaren en geç otuz gün içerisinde edimini
yerine getirmekle yükümlüdür. Bu süre tüketiciye daha önceden yazılı olarak
bildirilmek koşuluyla en fazla on gün uzatılabilir.
Satıcı veya sağlayıcı,
tüketicinin cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on gün
içinde almış olduğu bedeli, kıymetli evrakı ve tüketiciyi borç altına sokan her
türlü belgeyi iade etmekle, ayrıca yirmi gün içinde de malı geri almakla
yükümlüdür.
(Değişik:
9/10/2007-26668 RG) Satıcı veya sağlayıcı mesafeli
sözleşme konusu malın veya hizmetin tüketiciye teslimi veya ifasından önce 5
inci maddede yer alan bilgiler ile 7 nci maddede yer alan sözleşmeyi tüketiciye
vermek ve 6 ncı maddede belirtilen yükümlülükler dahilinde ön bilgilerin
teyidine ilişkin onayı almak zorundadır. Uyuşmazlık halinde ispat külfeti satıcı
veya sağlayıcıya aittir.
Haklı bir sebebe dayanmak
şartıyla satıcı veya sağlayıcı, sözleşmeden doğan ifa yükümlülüğünün süresi
dolmadan ve sözleşmede belirtmesi şartıyla, tüketiciye eşit kalite ve fiyatta
mal veya hizmet tedarik edebilir.
Satıcı veya sağlayıcı,
sipariş konusu mal veya hizmetin yerine getirilmesinin imkansızlaştığını ileri
sürerek, sözleşme konusu yükümlülüklerini yerine getiremiyorsa, bu durumu,
sözleşmeden doğan ifa yükümlülüğünün süresi dolmadan tüketiciye bildirir. Ödemiş
olduğu bedel ve borç altına sokan tüm belgeleri 10 gün içinde tüketiciye iade
eder.
Geri Ödeme
Madde 10- Mesafeli sözleşmelerde, ödemenin
kredi kartı veya benzeri bir ödeme kartı ile yapılması halinde tüketici, kartın
kendi rızası dışında ve hukuka aykırı biçimde kullanıldığı gerekçesiyle ödeme
işleminin iptal edilmesini talep edebilir. Bu halde, kartı çıkaran kuruluş
itirazın kendisine bildirilmesinden itibaren 10 gün içinde ödeme tutarını
tüketiciye iade eder.
Kapsam Dışı
Sözleşmeler
Madde 11- Bu Yönetmelik hükümleri;
a) Banka, sigorta ile
ilgili,
b) Otomatik satış
makineleri vasıtasıyla akdedilen,
c) Halka açık jetonlu
telefonlar vasıtasıyla akdedilen,
d) Açık arttırma yolu ile
akdedilen,
e) Gıda, içecek ve günlük
tüketim için tüketicinin evine veya işyerine düzenli olarak sağlanan malların
tedariki ile ilgili,
f) Sağlayıcının
üstlendiği, barınma, ulaşım, yemek tedariki, sportif ve kültürel faaliyetler ve
eğlence hizmetlerini özel bir günde veya sürede tedarik etmesine ilişkin
hükümler içeren,
sözleşmelere uygulanmaz.
Yürürlük
Madde 12- Bu Yönetmelik 14/6/2003 tarihinde
yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 13- Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve
Ticaret Bakanı yürütür